Geschiedenis van Berlijn

Berlijn kent een lange en roerige geschiedenis. In het artikel (geschiedenis van Berlijn) worden de volgende tijdsperiodes van Berlijn omschreven:

• Ontstaan van Berlijn
• Vorsten van Berlijn
• Tweede Wereldoorlog
• Ontstaan en de val van de Berlijnse Muur
• Vluchtelingencrisis

Ontstaan van Berlijn

Berlijn is ontstaan langs de rivier de Spree en ligt in de buurt van verschillende (water) wegen zoals: de Oder, Elbe en de weg van Saksen naar Bohemen. Het eerste bewijs van bewoning stamt uit 1192, in de vorm van houten balken. Op deze plek ontstonden verschillende markten zoals: de Cöllnische Fischmarkt, Molkenmarkt en de Alte Markt.

Oprichting van Berlijn

Rondom de duinen Mariendüne, Nikolaidüne en Rathausdüne werden de eerste straten aangelegd zoals: de Judenstraße, Spandauerstraße, Post- und Heilige-Geistraße, Klosterstraße en de Hohe Steinweg. Op de duinen werd de Nikolaikirche, Marienkriche en het Rathaus gebouwd. Langs deze aangelegde straten werden stadsmuren gebouwd.

Oprichting van Cölln

Aan de andere kant van de rivier de Spree, werd bij de Paddenstraße begonnen met het bouwen van de stadsmuren van Cölln (deze plaats zou later onderdeel van de stad Berlijn worden). De stadsmuren werden verstevigd met torens, zoals: de Kopenicker Tor, Gertraudten Tor, Spandauer Tor en de Kopenicker Tor. Cölln werd ook rondom een duin gebouwd, de eerste straten waren de Fischerstraße, Breitestraße en de Brüderstraße.

Samenvoeging Berlijn-Cölln

Oorspronkelijk bestond Berlijn uit twee plaatsen, Cölln en Berlijn. De markgraven (beheerders van een stuk land) van Brandenburg, Otto III en Johan I , waren in 1230 verantwoordelijk voor de oprichting van de gezamenlijke stad Berlijn-Cölln. In 1307 werden deze plaatsen definitief bij elkaar gevoegd. Rond 1400 lag het inwonersaantal van deze stad op ongeveer 8000 inwoners.

Vorsten van Berlijn

Berlijn kwam in 1448 onder het bewind te staan van Keurvorst Frederik II en werd onderdeel van zijn residentie Hohenzollerns.

Keurvorst Frederik Willem

Keurvorst Frederik Willem (Frederik Willem I van Brandenburg) heeft een grote betekenis gehad voor Berlijn. In 1282, 1380, 1484 en 1581 was de stad keer op keer grotendeels afgebrand. Toen hij in 1640 de verantwoording over de stad kreeg, lag Berlijn wederom in puin. Dit kwam mede door de Dertigjarige oorlog (1618 tot 1648). Vanaf 1650 werd de stad grotendeels in steen herbouwd. Frederik Willem was verantwoordelijk voor dit succes.

Uitbreiden van de stadsmuren

Keurvorst Frederik Willem zorgde ervoor dat de stadsmuren werden uitgebreid, om Berlijn-Cölln beter te kunnen beschermen. De nieuwe stadsmuren strekten zich uit van de Neuen Friedrichstraße tot aan de Alexanderplatz. Er werden rond 1658 ook grachten gegraven om de stad te beschermen, maar deze grachten werden tegelijkertijd ook gebruikt als kanaal voor de scheepsvaart. In 1660 werd begonnen met de bouw van verdedigingswerken aan de kant van Cölln, met onder meer de bouw van de Leipziger Tor die in 1683 werd afgerond. De architecten Nehring en Memhardt waren verantwoordelijk voor het verdedigingsschild dat bestond uit 13 forten en 8 meter hoge muren.

Uitbreiding van de stad

Rondom de stad werden moerasgebied drooggelegd om deze plek geschikt te maken voor bewoning. Dit gebied werd ontwikkeld tot een wijk en kreeg de naam Friedrichswerder. Vanaf de Spittelmarkt werden hiervan de eerste straten aangelegd zoals de Leipziger Straße, Hauptstraße en Kurstraße. Deze wijk beschikte bovendien over een haven genaamd Neucölln am Wasser.

Dorotheenstadt

De Uitbreiding die hierop volgende was de Dorotheenstadt, vernoemd naar de tweede echtgenote van deze vorst. De Dammstraße (Friedrichstraße) en Charlottenstraße werden onder meer aangelegd om deze plek te verbinden met de wijk Spandau.

Friedrichstadt

De derde uitbreiding die volgende was de Friedrichstadt. Dit was het gebied gelegen tussen de Schützenstraße en de Behrenstraße. Deze plek werd vanaf 1695 verder ontwikkeld. Hier ontstonden straten zoals de Leipziger Straße, Friedrichstraße, Taubenstraße, Jägerstraße, Mohrenstraße en Kronenstraße. Bekende pleinen in deze omgeving die hier onstonden zijn de Dönhoffplatz (Grosse Markt) en de Gendarmenmarkt (Friedrichstadtische Markt). Buiten de stadsmuren werd ook gebouwd, hierdoor ontstond onder meer de wijk Spandau.

Unter den Linden

De bekendste laan van Berlijn is ongetwijfeld Unter den Linden. Deze straat werd is 1647 ontworpen met als doel, de verbinding te verbeteren naar de Tiergarten. Er werden onder meer lindebomen geplant om de laan een chique uiterlijk te geven.

Pruisische vorsten

In 1701 werd Frederik III (Frederik I van Pruisen) gekroond als Koning van Pruisen. Berlijn werd hierbij ook de hoofdstad van de staat Pruisen. Onder leiding van Frederik de Grote (Frederik II van Pruisen) werd Berlijn verder uitgebreid met extra woningen en de Brandenburger Tor.

Overheersing van Napoleon
Van 1806 (intocht 27 oktober 1806) tot 1808 hadden de troepen van Napoleon Berlijn tijdelijk bezet.

Groeiend inwonersaantal
Vanaf 1819 groeide het aantal inwoners in Berlijn van ruim 200.000 tot 328.000 in 1840. Zo ontstond in 1840 de wijk Köpenicker Feld, met als doel, het groeiend aantal inwoners te kunnen huisvesten.

Oprichting van het Duitse Keizerrijk
In 1871 werd het Duitse Keizerrijk opgericht. Wilhelm I koning van Pruisen (regeerperiode: 1861-1888) werd hierbij gekozen als de keizer van het Duitse Rijk. Berlijn werd hiervan de hoodstad. Vanaf 1888 nam de laatste Duitse keizer Wilhelm II de troon over. Toen de Eerste Wereldoorlog door Duitsland verloren was, vertrok Wilhelm II naar Nederland, hij leefde hier in ballingschap.

Tweede Wereldoorlog

Na de Eerste Wereldoorlog werd de Republiek Duitsland uitgeroepen. De jaren ’20 en begin jaren ’30 waren een tijd van economische tegenspoed. Adolf Hitler profiteerde van deze onzekere periode en werd in 1933 rijkskanselier, een zwarte bladzijde in de wereldgeschiedenis en de geschiedenis van Berlijn brak aan.

Olympische spelen
In 1936 werden de Olympische Spelen georganiseerd in Berlijn. Deze misbruikte Hitler echter voor propagandadoeleinden. Op 1 september 1939 werd Polen binnengevallen. Dit was het begin van de Tweede Wereldoorlog. In 1945 kwam er een eind aan de oorlog. Berlijn was door de oorlog voor een groot deel verwoest.

Geschiedenis van Berlijn Olympiastadion

Ontstaan en de val van de Berlijnse Muur

Na de Tweede Wereldoorlog werd Berlijn opgesplitst in vier sectoren: Frankrijk, Sovjet-Unie, Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.

Bouw van de Berlijnse Muur
Na de oorlog was de economische situatie in West-Berlijn beter dan in Oost-Berlijn, bovendien heerste hier geen communistisch regime. Veel mensen uit het oosten besloten daarom te vluchten naar het westen van Berlijn. Om de stroom vluchtelingen te stoppen, werd in 1961 besloten om een muur te bouwen. De Berlijnse muur scheidde Oost- en West-Berlijn vanaf 13 augustus 1961. In totaal was de Berlijnse Muur 45,3 km lang.

Eind van de Berlijnse Muur
In 1989 kwam er door vele protesten langzaam een eind aan de muur en op 3 oktober 1990 werd Oost- en West-Berlijn herenigd. Dit was een belangrijk moment in de geschiedenis van Berlijn.

Geschiedenis van Berlijn de Berlijnse Muur

Vluchtelingencrisis

Vanaf juli 2015 kreeg Berlijn vanwege de vluchtelingencrisis een groot aantal asielaanvragen binnen. In heel Duitsland werden gedurende het jaar 2015 de meeste vluchtelingen in Europa opgenomen. In het jaar 2015 kwamen er in totaal 55.000 vluchtelingen naar Berlijn. Op 19 maart 2016 werd een vluchtelingendeal met Turkije gesloten. Hierdoor nam de toestroom van het aantal vluchtelingen af.

Heeft u aanvullende vragen of opmerlingen over het artikel ‘geschiedenis van Berlijn’? Laat dan hieronder een reactie achter.